Hayat | Konular | Kitaplık | İletişim
Anevrizma
Anevrizma, genel anlamda temiz kan taşıyan atardamarların (arterlerin) genişlemesidir. Anevrizmalar aort (şah) damarı gibi büyük damarlarda oluşabildiği gibi, küçük ve orta boy damarlarda da oluşabilir. Baloncuk olarak da bilinir.
Anevrizmalar yapı itibarı ile damar duvarının doğuştan zayıf olduğu noktalarda, genellikle de bifürkasyon denen damarın daha küçük dallara ayrıldığı noktalarda oluşur. Damar duvarının zayıf olduğu noktada damar içi basınç (tansiyon) nedeniyle her kalp atımında damar duvarı zayıf noktadan dışarı doğru bombeleşerek baloncuk oluşur. Baloncuk duvarı basınca dayanamadığı anda da patlar, patlama ya kendiliğinden olur ya da eforla oluşur. Örneğin aksırma,öksürme, ıkınma, cinsel temas gibi basınç artmasına neden olan aksiyonlar vs
Anevrizma kimlerde oluşur
* Damar duvarındaki yetersizlikler (Doğumsal)
* Damar duvarındaki Arteriosklerotik veya hipertansif değişiklikler.
* Travmatik (darp veya kaza sonucu kafa yaralanmaları)
* Enfeksiyona bağlı
Risk Faktörleri:
* 60 yaş ve üzeri olmak
* Ailesinde anevrizma öyküsünün olması
* Hipertansiyon
* Sigara kullanımı
* Oral Kontraseptifler (kadınlarda dğum kontrol ilaçları)
* Alkol
* Kokain vb uyuşturucu alımı
Anevrizma en sık torasik ve abdominal aortada görülür. Aort damarı kalpten diğer organlara, kollara ve bacaklara kan taşır. Abdominal aort anevrizmalasrı aort duvarının giderek zayıflaması sonucu aortun karın içindeki kısmının genişleyerek balonlaşması sonucu oluşur. Anevrizma giderek büyür ve eğer tanı konulup tedavi edilmezse, damar yırtılması ve kanama nedeniyle ölüme kadar giden sonuçlar doğurabilir. Eğer erken dönemde tanı konulursa tedavisi kolayca yapılabilir. Cerrahi olarak suni damarlarla onarılabileceği gibi yeni bir yöntem olaraqk kasıktan damar içine yerleştirilebilen özel suni damarlarla da tedavi edilebilir.
Anevrizma nasıl ortaya çıkar?
* Genel amaçlı yapılan tomografi veya MR tetkikinde tesadüfen saptanır
* Kanama sonucu
* Ani başlayan karın ağrısı
Akut atar damar tıkanıkları
Nedenleri;
-Kronik arter hastalıkları
-Pıhtılaşmanın arttığı durumlar(protein C, protein S eksikliği)
-Kateter uygulamaları, injeksiyonları
-Kalbe ait nedenler (miyokard infarktüsü, kapak hastalıkları, ritm bozuklukları, kalp kaynakları tümörler)
Ani atar damar tıkanıkları ne gibi yakınmalar oluşturur?
-Etkilenen damarın beslediği bölgeye göre;
Ağrı,
Solukluk,
Soğukluk,
Hissizlik, his azalması,
Felç
Eğer erken tanı konulup tedavi edilmezse ekstremite (kol veya bacak) kayıplarına neden olabilirler. Tanısı için doppler ultrasonografi, MR angiografi ve angiografi tetkikleri yapılabilir.
Hastaların yakınmaları nelerdir? His azalması, soğukluk, siyanoz (morarma)
-Gangren, ülser
-Klodikasyo(kesikli topallama)
-İstirahat ağrısı
-Tromboflebit
Hastalarda sıklıkla görülen etken ve bulgular nelerdir?
-Sigara öyküsü hemen hepsinde vardır.
-50 yaş altında görülür.
-Popliteal arterin(dizardı atar damar) altında tıkayıcı hastalığı
-Üst ekstremite tutulumu
-Sigara dışında ateroskleroza ait risk faktörlerinin olmaması
Tanı
Tanı diğer damar hastalıklarında olduğu gibi doppler ultrasonografi ve angiografi ile konur. Biyopsi ile de tanının desteklenmesi yoluna gidilebilir.
Tedavi
Anevrizma Ameliyatları : Vücudun herhangi bir yerindeki atar damarların duvarları yırtılır veya zayıflarsa anevrizma denen balonlaşma meydana gelir. Başlangıçta küçük olan bu balonlaşmalar damar içindeki basıncın da etkisiyle zamanla büyüyebilir. Bu büyüme sırasında hayatı tehdit edici kanamalara yol açan damar delinmeleri olabileceği için bu durum ciddi kabul edilmelidir. Büyük anevrizmalarda bu risk daha fazladır. Bazen de anevrizma içinde oluşan pıhtı kopar ve kan akımı ile sürüklenerek ayak ve bacak damarlarını tıkayabilir. Anevrizmalarda tedavi anevrizmanın yerine, büyüklüğüne ve hastanın genel sağlık durumuna göre yapılır. Küçük anevrizmalar belli aralıklarla yapılan kontrollerle izlenir, tansiyonu yüksek hastaların tansiyonları, İlaçlarla normal sınırlarda tutulmaya çalışılır. Büyük veya hızla büyüyen dolayısıyla delinme riski taşıyan anevrizmalar genellikle cerrahi tedavi gerektirir. Cerrahi tedavi için iki seçenek vardır.
Birincisinde balonlaşmış damar kısmı ameliyatla çıkarılır yerine sentetik damar takılarak kan akımı düzeltilir.
İkincisinde ise herhangi bir kesi yapmadan katetere yerleştirilen özel sentetik damar balonlaşmış bölgeye yerleştirilerek zayıflamış damar duvarının basıncı düşürülmeye çalışılır. Hastanemizde her iki yöntemde uygulanmaktadır.