Hayat | Konular | Kitaplık | İletişim

Yaz ishalleri

Türkiye'de de 0-1 yaş grubu bebek ölümlerinin yüzde 24'ünü ishal vakaları oluşturuyor. Yaz ishalleri, özellikle haziran ayında sıcakların artmasıyla daha sık görülüyor, kasım ayına doğru ise azalıyor. Yaz aylarında ishal sorunu yasayanların büyük çoğunluğu ise 6-24 aylık bebekler. Bunun en büyük nedeni de, bebeğin artık dışarıdan verilen katı gıdalara geçmesi ve bu gıdalarla mikropları alabilmesi.

İshal ulaşması dışkı ya da ağız temasıyla oluyor. Yani, mikroplu yiyecekler yemek, mikroplu su içmek ya da mikroplu ellerle temas etmek enfeksiyonların kaynağıdır.

İshalin en belirgin bulguları, ateş, kusma, sık ve sulu dışkı yapma, bazı vakalarda karın ağrısı ve su kaybıdır.



Ne zaman doktorunuzu aramalısınız? (Bütün ishallerde aynı kurallar geçerlidir)

1. Çocuğunuz ağızdan alabildiği sıvıdan daha fazlasını, kusma veya ishal yoluyla kaybediyorsa (Bebeğiniz aşırı huysuz ve huzursuzdur.Ağlarken gözyaşı döke­mez ve gözleri içeri çöker, dil ve dudakları kurur. Su kaybı yüzünden bıngıldağı içeri çöker, idrarı azalır ve koyu renkli gelir.)

2. Çocukta şok bulguları varsa: Çocuk dalgın, sorulara cevap vermiyor, beslenmeyi ve ağızdan sıvı almayı reddediyor,tansiyonu düşük, el ve ayakları soğuk, soluk görünüyorsa, Soluk alıp verişi ve nabzı hızlıysa, karın derisi çekilip bırakı­lınca eski haline hemen dönemiyorsa

3. Kanlı ishali varsa

4. Yüksek ateşle seyrediyorsa ve ishal veya kusma günde 10’dan fazlaysa

hemen çocuk doktorunuzu arayınız ve çocuğunuzu muayene etmesini sağlayınız.

İshalli bebekte beslenme

İshal olan bebeklerde genellikle kusma da görülür. Kusma ve is­hal nedeniyle su ve tuz kaybeden bebek yorgun düşer ve halsizleşir. Bu yüzden çoğunlukla beslenmeyi reddeder. Böylesi bir du­rumda eczanelerde bulunan tuz-şeker karışı­mı elektrolit çözeltilerden kullan­manız faydalı olabilir.Kullanılan bu çözeltilerin tatları be­beklerin pek hoşuna gitmediği için mide bulantısına ve ardından tekrar kusmalara neden olabilir. Bu nedenle çözeltinin 2-3 dakikada bir 1-2 tatlı kaşığı verilmesi gerekiyor.

Bu dönemde bebeğin beslenmesindeki ana kural su ve tuz kaybı­nın yerine konması. Bu kaybı önle­mek için ishal döneminde bebeğinize bol miktarda su içirmelisiniz.

Ancak bu yeterli gelmeyebilir. Böy­le zamanlarda çay ikinci alternatif olarak görülse de idrarla sıvı kay­bını artırdığı için bebeğe çay içir­mek pek uygun bulunmuyor.

Hazır meyve suları, gazoz ve kolalı içeceklerse çok şekerli olduklarından ishali artırabiliyor.

Anne sütü alan bebeklerde emzirmenin sürdürülmesi ve sıklığının artırılması en bü­yük yararı sağlıyor. Anne sütünün yanı sıra karışık ya da mamayla da beslenen 4-6 aylıktan küçük bebek­lerde 1-2 gün süre ile mama veya yarı yarıya sulandırılmış ay­ran ek olarak veya tek başına verilebilir. Bir diğer önemli nokta da öğünlerin sık aralıklarla ve bebeği zorlanmadan yapılması.

Anne sütü almayan 4-6 aylıktan büyük bebeklere enerji açısından zengin, protein içeren, posasız, yu­muşak besinler taze hazırlanarak verilebilir, içine ekmek doğranmış ayran veya yoğurt ilave edilmiş su­lu pirinç lapası, elma, muz püresi de yedirilebilir. Ayrıca öğün arala­rında da bol bol su içirmek ihmal edilmemeli.

Bebeğiniz katı gıdalarla beslenmeye geçmişse, pirinç lapası, kuru ekmek, patates ve muz püresi gibi nişastalı yiyecekler verin.

Korunma

*

Temiz olduğuna inandığınız suları içirin. Eğer su konusunda emin değilse­niz, suyu en az 10 dakika kaynatın ve oda sıcaklığına geldikten sonra içirin.
*

Bebeğinizin sildiğiniz ya da banyo ettirdiğiniz suların temiz olup olmadığı­na dikkat edin. Eğer emin değilseniz, suyu en az 10 dakika kaynatın ve ılıdıktan sonra kullanın.
*

Çocuğunuza yalnızca pastörize süt ve şişelenmiş meyve suyu verin.Ya da, normal sütü kaynama noktasına geldikten sonra 5-10 dakika daha kaynatın ve soğuduktan sonra içirin.
*

Taze meyve ve sebzeleri yıkamadan yedirmeyin.
*

Et, balık ve deniz ürünlerini iyice pişirin.
*

Peynir, yoğurt, dondurma gibi ürünlerin pastörize sütten yapıldığına emin olun.
*

Sokaktan yiyecek almamaya dikkat edin.
*

Yemek yemeden önce ve tuvaletten çıktıktan sonra ellerini yıkamasına özen gösterin.
*

Kendiniz tuvaletten çıktıktan sonra ve bebeğinizin altını değiştirdikten sonra ellerinizi iyice yıkayın.

Tedavi

Tedavinin esası, kusma ve ishal yoluyla kaybedilen sıvı ve tuzların, ağız yoluyla hastaya verilmesidir. Ağız yoluyla gerektiği kadar sıvı verilemiyorsa, o zaman damar yoluyla aynı tedavi verilir. Bu ise çocuklarda, hastaneye yatma anlamına gelir.

Çocukluk döneminde ishal kesici ilaç­ların kullanılması doğru değildir. Çünkü bu ilaç­ların bebeklerde kullanımı bağır­sakların çalışmasını engelleyerek ishali durdurabiliyor. Bu durum bağırsaklardaki sıvıları durgunlaştırarak enfeksiyona yol açan bak­teri ve virüslerin kana karışmasına neden olur. Kana karışan bakteri ve virüsler çok daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Kategoriler