Hayat | Konular | Kitaplık | İletişim
Karın ağrısı (Kolik ağrı)
Kolik ve ağlama
Kolik, çoğunlukla bebeğin ikinci ya da üçüncü haftasında ortaya çıkıp on ikinci haftasında son bulan, bazen de beşinci ayın sonuna kadar devam eden, kendini şiddetli ağlamalarla belli eden bir huzursuzluk dönemidir.
Hemen her bebek bu durumu yaşar. Günde 3 saatten fazla düzenli ağlama nöbetleri (tıbbi bir sorun olmadığı halde) oluyorsa nedeni büyük ihtimalle kolik’tir.
Nedenleri, sıklığı ve risk faktörleri:
Genelde uzun bir günün sonunda başlar, kolik ağrısı çeken bebekler uyaranlara karşı çok hassastır bazı bebekler ciddi şekilde gaz sancısı çeker.
Bazı emen bebekler annenin dietinden etkilenerek gaz sancısı çekerler.
Hazır mamalarla beslenenler de de formül içindeki proteine karşı intolerans gelişebilir.
Çevrenin korku ve telaşı da bebekteki rahatsızlık durumunu artırır.
Gaz sancısı genelde, 3 haftalıktan itibaren başlar ve 4-6 haftada pik yapar. Genellikle çok uzun sürmez, 6 haftadan sonra durum daha iyiye gider ve 12 haftadan sonra kaybolur. Eğer halen devam ediyorsa reflü gibi başka sorunlar ele alınmalıdır.
Belirtiler:
Bebek sakin ve normalken, aniden ağlamaya başlar, bacaklarını karnına doğru çeker, yüzü kızarır, gözlerini tamamen kapatabileceği gibi kocaman da açabilir. Karnı şişip, gerginleşir, ellerini sıkar hatta kısa sürelerle nefesini bile tutar. Kaşlarını çatan, alnı buruşan, ağzını kocaman açıp isterik biçimde ağlayan bebeğinizi bir türlü sakinleştiremezsiniz. Bu krizler bir iki saat sürebileceği gibi ara ara bütün gün de olabilir. Çoğunlukla öğleden sonra başlayan bu huzursuzluk nöbetleri bebek yorgun düşüp uyuyuncaya kadar ya da bağırsak hareketleri düzelip gaz çıkarıncaya kadar sürebilir.
Genelde sancılar günün aynı saatlerinde başlar en çok rahatsızlık akşam saatlerinde olur. Atak aniden başlar. Ciddi karın ağrısına neden olsa da bebeklerin beslenmesi ve kilosu etkilenmez.
Her beş bebekten birinde görülen kolik, bebek kadar, (hatta bebekten daha çok) anne baba için de acı vericidir. Gerçekten de, kolikli bebekle ilgilenmek zor ve yıpratıcıdır. Özellikle ilk kez bebek sahibi olan anne babalara için.Uykusuz geceler, sürekli ağlama sesinden dolayı gerilen sinirler yaşamınızı zorlaştırır. Bu yüzden bu dönemde yardım almak, bebeğin bakımını paylaşmak gerekebilir. Çünkü sizin gerginliğinizden bebeğiniz etkilenecektir. Merak etmeyin, bitmeyecek gibi görünen bu durum birkaç ay içinde sona erecek ve bebeğinizle daha fazla keyifli zaman geçirme fırsatı bulacaksınız.
Sağlıklı ve huzurlu büyüyen bebeklerde de sıklıkla görülen kolik, mama ile beslenen bebeklerde de, anne sütü alan bebeklerde de görülebilir.
Bulgular ve testler
Kolik tanısı koyabilmek için şunlar olmalıdır:
*
Tekrarlayan ağlama atakları
*
Ağlamaların haftada 3 günden daha sık olması
*
Günde 3 saat veya daha uzun sürmesi
*
Hayatın yaklaşık 3. haftasında başlayıp 3.-4.aylarda sona ermesi
*
Bebeğin büyüme ve gelişmesinin normal olması
*
Fizik muayenede bir sorunla karşılaşılmaması.
*
Teşhis genellikle ailenin ağlama şeklini ve durumu tanımlanmasıyla konur. Detaylı bir fizik muayene ile fıtık , barsak düğümlenmesi, gözde kıl olup olmadığına bakılmalıdır.
Tedavi
Tedavide deneysel gözlemin yeri büyüktür, kolik ağrıyı tetikleyen etmenlerin ortadan kaldırılmasıyla yapılır.
Tetikleyen besinler
*
Yiyecekler ,kafeinli ve kakolu gıdalar
*
Bazı mamalar
*
Annenin aldığı bazı ilaçlar
*
Beslenme; biberonla beslenme süresi 20 dakikadan kısaysa koliğe neden olabilir. Biberonun deliği büyük olabilir, hızlı beslenmekten kaçının.
*
Süt veren anneler kabak , brokoli, fasülye ve diğer gaz yapıcı besinlerden kaçınmalıdır.
Şunları yapabilirsiniz:
*
Bazı çocuklar sıcak bir örtüyle sarılınca rahatlar , bazıları serbest olunca rahatlar. Birçok yöntem deneyip cevabın en iyi olduğu durum uygulanmalıdır.
*
Bebeğinizi sık sık kucaklayıp kendinize yakın tutun.
*
Bebek ağladıkça hava yutar, yuttuğu hava gazını arttırır. Sallamak yatıştırıcı olabilir.
*
Siz yorulduğunuzda başın desteklendiği bir salıncak kullanın. beşik ve salıncak gibi bebeği sürekli hareket halinde tutan yatakları faydalı olabilir.. Beşiğin ya da salıncağın sık sık sallanması, bebeğin sabit kalmasını engeller ve sürekli hareket halinde olmak onu rahatlatabilir. Günümüzde çağda beşik ve salıncakların yerini sabit yatakların alması, bebeğin iyice hareketsiz kalmasına neden olduğu için gaz sorununun artmaına katkı salıyor.
*
Ninni söylemek oldukça faydalıdır her kültürde var olan bir yöntem olması tesadüf değildir.
*
Çocuğu dik pozisyonda tutmak işe yarar. Bu gaz çıkışını arttırır ve midedeki yanma ve rahatsızlığı azaltır. Karına sıcak bir örtü uygulanması da faydalı olabilir.
*
Bazı bebekler yüz üstü yatmaktan hoşlanır. Karına basınç yapılması işe yarayabilir. Fakat uyurken yüzüstü yatırılması, ani bebek ölümü açısından önerilmez
*
Anne sütü alan bebekler için anne sütünün içerikleri faydalıdır. İlk başta emilen sütün kalori ve yağ oranı düşüktür, bitim sırasındaki sütün yağ oranı zengindir, bu yüzden bir memedeki süt bitmeden diğerine geçilmemesi de faydalı olabilir.
*
Bazı çocuklar araba yolculuğunda yatışır. Bu durumu taklit eden bir ortam hazırlanabilir.
*
Gaz giderici damlalar (simethicene) hekim önerisiyle verilmelidir.
*
Dönüşümlü nöbet aile bireylerini dinamik tutar dinlendiğinizde bebeğinize daha çok ilgi ve sevgi gösterebilirsiniz.
*
Gaz sancısı bebeğin genellikle 3-4 aydan sonra karşılaşmayacağı iyi seyirli bir durumdur.
*
Kolikli bebek sağlıksız veya mutsuz bebek demek değildir. Anne baba bu durumdan kendilerini sorumlu tutmamalıdır. Ancak dikkat edilmesi gereken her karın ağrısının kolikle karıştırılmamasıdır. “koliktir” denilerek önemsenmeyen ağrılar, başka rahatsızlıkların belirtisi olabilir. Karın ağrısı ile birlikte kendini gösteren başka belirtilere de dikkat etmeniz ve yaşamının ilk aylarında bebeğinizin gelişimi ve gösterdiği değişimlerle ilgili doktorunuzla sıkça görüşmeniz karşılaşabileceğiniz sorunlar hakkında size yardımcı olacaktır.
*
Her karın ağrısı kolik değildir.
*
Ciddi bir sorunu, gaz sancısı ile karıştırmamalısınız. Eğer ağlama şekli alışılagelmişin dışındaysa ve beraberinde ateş, fışkırır tarzda kusma, ishal gibi ek problemler varsa doktorunuza danışın.