Hayat | Konular | Kitaplık | İletişim
Hafıza nasıl geliştirilir?
Randevularınızı mı unutuyorsunuz? Otomobilinizin anahtarlarını nereye koyduğunuzu hatırlamıyor musunuz? Çocuğunuzun veya eşinizin doğum tarihi bir türlü aklınıza gelmiyor mu?
Bu ve benzeri sorulara vereceğiniz cevap “evet” ise, sizi bu önemli dertten kurtaracak bir kitap yayımlandı. Çalışmalarının çoğunu hafıza geliştirmeye ayıran Betty Fielding’in kaleme aldığı “Hafıza El Kitabı” (Dharma Yayınları), orta yaş sonrasında hafızasını geliştirmek isteyenler için 10 basit fakat iddialı metot sunuyor. Fielding, “Hafıza El Kitabı, kişilerin kendilerinde ya da sevdikleri birinde deneyimledikleri hafıza boşluklarıyla ilgili güçlükleri çözmek yönünde bilgilendirici, iyimser ve olumlu bir yaklaşımdır. Kitap, hafızanın nasıl çalıştığını ve nasıl geliştireleceğini anlamak için sağlam bir temel arayan düşünceli erkeklere ve kadınlara yol göstermektedir” diyor.
Her şeyin başı dikkat
“Hafıza El Kitabı”nın, tabii bellek sürecini güçlendirmeye odaklandığını da belirten yazar, “Dikkat etmeye motive olduğunuzda ve hatırlamak istediğiniz ya da hatırlamaya ihtiyaç duyduğunuz özel konuları bir araya getirmek üzere dikkatinizi yeterince verdiğinizde, tabii olarak hatırlarsınız. Daha iyi bir hafıza için hedeflerinizi tespit edin ve sonra sizi bu hedeflere ulaştıracak günlük alışkanlıkları ve hayat tarzı misallerini benimseyin” diye konuşuyor. Hafızanın nasıl çalıştığından hareketle, tam 25 yıl boyunca bu konu üzerinde yoğunlaştığını belirten Betty Fielding, “Dikkatimizle ilişkili çok çeşitli talepler sebebiyle herkes ara sıra hafıza problemleri yaşar. Herkesin fiili ve potansiyel hafıza yeteneği arasında bir boşluk vardır. Geliştirdiğim proje, yaşlanma konusunda 25 yıldır yürüttüğüm araştırma ve eğitim sırasında, çok sayıda hafıza eğitimi dersinde kullandığım bir yöntem. Bundan kazanacağınız ödülleriniz, hafıza becerilerinizi ve hayatınızın kalitesini artırmak olacaktır” diyor.
İyi bir bellek için 10 adım
Hafızanın “duyumsal”, “çalışan ve kısa süreli” ile “uzun süreli” olmak üzere üçe ayrıldığını anlatan Betty Fielding, “İyi bir hafıza için gerekli 10 adım”ı şöyle sıralıyor:
1. Hafızanızın nasıl çalıştığını anlayın.
2. Size yardım edecek hafıza araçları geliştirin.
3. Kendinizi motive edin ve girişimde bulunun.
4. Hayatın keyfini çıkarın ve insan olarak büyümeye devam edin.
5. Elinizde olanın üzerine odaklanma yeteneğinizi artırın.
6. Hem öğrenme ve hem de yaşayış biçiminizi organize edin.
7. Sağlığınıza dikkat edin.
8. Stresi ve depresyonu çözün.
9. Doğal yaşlanma sürecini anlayın ve onunla başa çıkın.
10. Hafıza geliştirme programınızı desteklerken kendi eğitmeniniz olun.
Unutkanlığın ilacı dua
Ruhsal durumlar ve duygular, hafızayı olumsuz yönde etkilediğini belirten Betty Fielding, “Bunlar kendileriyle ilgili bir hatırayı pekiştirir fakat diğer olayları hatırlamamıza müdahale edebilir. Güçlü duygular, çoğunlukla çevrenizde olup bitenlere dikkat etmenizi engeller. Korku, endişe ve öfke gibi duygular, kişisel enerjinizi tükettiğinde, sonuçta ortaya çıkan stresle başa çıkmanın şöyle ya da böyle bir yöntemini bulmak iyi bir hafızayı korumanın temelidir” diyor ve bu yöntemleri şöyle sıralıyor:
* Kontrol duygusuna sahip olmak.
* Giderek artan gevşeme, dua.
* Egzersiz.
* Stresin oluşturduğu tahmin edilebilir sonuç hakkında bilgi edinmek.
* Toplumsal destekler.
* Strese eşlik eden duygusal enerjinin çıkış yolları.
Yaşlanmayı yavaşlatabilirsiniz
Yazar Betty Fielding, yaşlanma sürecinin anlaşılması ve yaşlılıkla başa çıkmayla ilgili olarak da şunları söylüyor: “Ne kadar iyi hatırladığınız konusunda sizi uyaran sadece yaşınız değildir. Motive olma düzeyleriyle, dikkat alışkanlıklarıyla, ne kadar düzenli olduğunuzla ve sağlığınızla hafıza arasında yakın bir bağlantı vardır. Bununla beraber, karşılaştığınız yaşlı bağlantılı duygusal değişikliklerle ilgilenmek esastır. İyi görmek ve iyi işitmek, iyi hatırlamanız için önemlidir. İkisinde de önemli bir azalma olduğunda ya tedavi ya da telafi edilmelidir. Merkezi sinir sisteminin yavaşlaması, dikkat dağınıklığının artması ve bilginin yüzeysel olarak işlenmesi, biz yaşlanırken meydana gelen olaylardır. Bunların her biri, onları hayatın gerçekleri olduğunu kabul ederek, kendi hızımızı ayarlayarak, konsantre olarak, enine boyuna düşünerek, gözden geçirerek ve başka stratejilerle dengelenebilir.”
Hastalık hafızayı olumsuz etkiliyor
Çalışan, dinamik ve aktif bir hafızanın sağlıkla doğrudan ilgili olduğunu da belirten Fielding, 30 yaşından başlayarak beyin ve sinir sistemi dahil olmak üzere bütün beden sistemlerinde giderek artan değişikliklerin meydana geldiğini söylüyor ve devam ediyor:
“Hastalık ya da rahatsızlık hafızayı olumsuz yönde etkiler. Sağlığı korumak için bir plan yapmaya girişmek hafızanın iyi çalışması için esastır. Bu plan dengeli beslenmeyi, egzersiz yapmayı, toksik maddelere maruz kalmayı en aza indirmeyi ve düzenli doktor kontrolünden geçmeyi kapsar. Zihninizi faal tutmak; yeni öğrenme imkanları ve keşfedecek yeni ilgi alanları bulmak, fiziksel egzersizin bedeninize faydalı olması gibi, beyniniz ve sinir sisteminiz için sağlıklıdır..”
türkiye gazetesi